Zwarte nachtschade!!?

Hij verschijnt even plotseling als ongevraagd aan de voet van de jonge bomen in mijn rustige straatje, niemand minder dan de Zwarte nachtschade. Niks stiekem in een hoekje of als een dief in de nacht, maar pontificaal aan de stoeprand. Als de bessen iets groter waren, zouden die brutaal naar elke fietser knipogen. En als de planten iets hoger zouden groeien, waren die verleidelijke vruchten allang geplukt. Met alle gevolgen vandien! Want de naam van dit - op zichzelf onooglijke - plantje roept niet voor niets onheilspellende beelden op: de Zwarte nachtschade is behoorlijk giftig.
Vooral de groene, nog onrijpe bessen zitten vol gif, maar ook de rest van de plant en de rijpe zwarte bessen zijn allerminst van giftige smetten vrij. Van één enkel besje zal geen gezond mens helemaal omvallen, maar zodra er gretig wordt geplukt wordt het gevaarlijk. Vooal voor nog kleine kinderen. Dat is al meer dan eens misgegaan en ook het vee kan zich niet altijd inhouden. Hoe het nu gaat weet ik niet, maar mijn moeder waarschuwde expliciet voor dit onopvallende plantje.

De Zwarte nachtschade (Solanum nigrum) weet zich binnen de Nachtschadefamilie (Solanaceae) in het gezelschap van nogal wat illustere familieleden: de eetbare Aardappel en Tomaat, de giftige Doornappel en Belladonna, de verslavende Tabak en de Spaanse peper, de sierlijke Petunia's en Lampionplanten en een wilde, fijnbesnaarde Bitterzoet. Allemaal familie van onze wilde Zwarte nachtschade, een onkruid dat overal kan opkomen en dat vrij plotseling doet zodra het zaad door de april- of meizon is opgewarmd. Dan bloeit hij door tot in de herfst terwijl er lager aan de plant al bessen verkleuren van heldergroen naar diepzwart. Erwtgrote bessen die in erwten-akkers als verstekeling met de oogst meegaan als ze niet op tijd ontdekt en bestreden worden.
Zijn bijzondere naam is al oud. Het 'zwart' is natuurlijk van de bessen; de 'nachtschade' komt van het Middeleeuwse woord 'nachtschaduw', omdat de plant de belichaming van een demon zou zijn. Maar ook de toverkracht zou bezitten om angsten en nachtmerries te verdrijven. Daar duidt ook de Latijnse naam Solanum op: die komt van solari, wat pijnstillen of kalmeren betekent.

Beter maar niet proberen, want dan wordt het echt een nachtmerrie. De luizen die op foto 2 te zien zijn, hebben daar kennelijk geen last van: zij zuigen doodgemoedereerd het sap uit de stelen van nog groene bessen en er is zelfs al een mier onderweg om dat sap van ze te stelen....