Een stip op het water, doodstil. Maar opeens schiet die vooruit, een streep van een halve meter, een meter. Daar gaat er nog een. En dan zijn er een heleboel: donkere, langwerpige beestjes die hoog op hun pootjes over het water zwieren, een poosje roerloos wachten en dan weer een sprintje trekken. Nee, Gezelle-liefhebbers: het zijn geen Schrijvertjes, want ze 'krinklen en winklen' niet, deze 'waterdingen'. Ze schrijven niet, maar ze schaatsen en heten dan ook Schaatsenrijders. Overal waar het water schoon en rustig genoeg is, heersen zij over het spiegelende oppervlak.
Want heersen doen zij, deze kleine en snelle rovers. Onfortuinlijke vliegen, muggen en kevertjes die in - of eigenlijk óp- het water terecht komen, vallen in hun grijpgrage voorpoten die ze als een tang voor zich uit houden. Maar ook kikkervisjes en insecten die onder water leven en even boven komen om adem te halen, zijn gezien. Grote prooien vallen ze als groep aan. Eenmaal in hun poten beland steken ze hun zuigsnuit in de prooi en doen ze zich tegoed aan wat ze daarbinnen aantreffen. Ze doen alles op het water, ook seks. De eitjes worden afgezet op drijvende waterplanten.
De Schaatsenrijder (Gerris lacustris) is een wants, een waterwants. Waar landwantsen hun zuigsnuit vooral in planten steken, doen de carnivore waterwantsen dat in andere dieren: sommige doen dat onder water en andere, zoals de Schaatsenrijder, op het water. Dat hij niet zinkt is voor een insect niet zo vreemd, want door de oppervlaktespanning van het water blijven ze allemaal 'drijven'. Maar dat hij op de punten van zijn pootjes kan staan en dan met zijn middelste twee poten schaatst en de achterste twee poten stuurt, komt door een microscopische harenstructuur waarin altijd lucht blijft zitten. Aan de ingedeukte waterspiegel rondom zijn poten (foto 2) is te zien hoe zijn gewicht daar op het water drukt.
Is hij 's zomers niet van zijn schaatsbaan af te slaan, in de winter kruipt de Schaatsenrijder aan land en vliegt (!) naar een overwinteringsplek ver van het water. Het ijs laten ze helemaal aan ons....
