Klimmende bessen

Klimmende bessen (1) bessen aan dode stengels van de heggenrank
Klimmende bessen (2) een hoog in de boom geklommen heggenrank
Klimmende bessen (3) mannelijke bloemen van de heggenrank, eerder dit jaar

De liaanachtige stengels en de bladeren zijn al afgestorven, maar de rode bessen hangen nog als nieuw te glimmen. Het zijn restanten van de heggenrank. Maar niet het belangrijkste restant, want dat zit onder de grond: een enorme wortelknol die volgend jaar weer een volledig nieuwe klimplant tevoorschijn zal toveren. Met draaiende stengels en kurkentrekker-achtige hechtranken zal die dan in hekken en heggen klimmen, of, waar dat kan, vele meters hoog in struiken en lage bomen.
Deze heggenrank (Bryonia dioica) is de enige telg van uit komkommerfamilie die in Nederland in het wild groeit, vooral in de duinen en in Limburg. De enige telg ook die giftige vruchten heeft - die mooie rode bessen ja. Dit in tegenstelling tot de keur aan augurken, komkommers, meloenen en kalebassen. Ook de knol is trouwens giftig, wat bij voorzichtige toepassing geneeskrachtig kan zijn. Zo was een preparaat daarvan ooit het best bekende middel tegen lepra.
De heggenrank is tweehuizig, dus de planten zijn mannelijk of vrouwelijk. En uiteraard groeien de opvallende bessen alleen aan de vrouwelijke planten, waardoor de mannelijke gedoemd zijn af te sterven zonder dat iemand daarbij stilstaat. Wel kunnnen ze, bij leven en welzijn, trots zijn op hun bloemen (foto 3) die twee keer zo groot zijn als waar een vrouwelijk exemplaar op kan bogen. En mooi zijn ze ook. Maar helaas niet erg opvallend, met dat bescheiden gebroken wit en lichtgroen.
 

Tags: